Affectief realisme 2

Ontleend aan wetenschappelijk onderzoek: “Seeing What You Feel: Affect Drives Visual Perception of Structurally Neutral Faces“door Erika H. Siegel, Jolie B. Wormwood, Karen S. Quigley and Lisa Feldman Barrett:

Affectief realisme verwijst naar het idee dat affectieve gevoelens helpen bij het construeren van jouw ervaring van de wereld. Gevoelens doen meer dan alleen maar invloed uitoefenen op jouw oordeel; ze beïnvloeden de feitelijke inhoud van perceptie. Dit is ongelofelijk, toch?

Affectief realisme komt overeen met neurowetenschappelijk bewijs dat de hersenen ervaringen construeren door gebruik te maken van ervaringen uit het verleden (d.w.z. vanuit het geheugen). De hersenen anticiperen op sensorische input en gebruiken de sensorische informatie vanuit de wereld om de voorspellingen te corrigeren. Dit wordt wel ‘voorspellend coderen’ of ‘actieve gevolgtrekking’ genoemd. De hersenen zijn continu bezig om te voorspellen en gebruiken allerlei sensorische input om de voorspellingen te staven. Daarbij worden gevoelens ook als informatie gezien.

Voorbeeld: Als je ervan overtuigd bent dat jouw collega onprofessioneel is omdat hij steeds te laat op meetings komt, zal je een negatief gevoel ervaren als hij weer eens te laat binnenkomt. Jouw hersenen hadden sowieso al voorspeld dat hij te laat zou komen en jouw waarnemingen kloppen. Het negatieve gevoel draagt bij aan een negatief beeld van jouw collega. Als hij vertelt dat hij te laat was omdat hij zijn dochtertje naar het ziekenhuis moest brengen, zal je het maar ten dele geloven. Je voelt heel duidelijk dat er iets niet klopt aan zijn verhaal. Je vind het niet verwonderlijk dat er collega’s zijn die hem ook niet oké vinden. Je merkt niet op dat er veel meer collega’s zijn die hem wel erg goed vinden. Dat heeft jouw brein weggefilterd.

Tijdens het mountainbiken loop ik ook geregeld aan tegen affectief realisme. Op de Posbank, richting Velp, zit een hele gave downhill waar ik graag vanaf dender. Op de terugweg – als ik terug ben geklommen en vlak door het bos fiets – valt me vaak op dat het moeizaam gaat. Ik voel me zwaar en realiseer me dat ik vast moe ben. Heb ik dan al zo lang gefietst? Ik weet nu dat het wat anders is: het loopt stilletjes aan omhoog. Het is vals plat! Mijn brein heeft dit lang verward met vermoeidheid: hij interpreteerde het zware gevoel als vermoeidheid. Want zo voelt vermoeidheid ook..