Feit of eigen waarheid?

Tijdens de training van vorige week kwam ik met mijn collega in een interessante discussie terecht. Het ging over de vraag of er naast de overtuigingen in ons hoofd ook nog echte harde feiten zijn. Ik zei dat ik me afvroeg of je ooit zou kunnen bewijzen dat er harde feitelijke waarheden in deze wereld zijn. Mijn collega zei dat er toch echt wel waarheden zijn die onderbouwd worden met wetenschappelijk onderzoek. Ik ga daarop aan en zei: je bedoelt dat je zeker kunt zijn van een statistische correlatie die is vastgesteld bij een specifieke onderzoeksvraag? Ja, ja, zei hij: je weet best wat ik bedoel!

Tijdens trainingen komen we dan vaak uit bij ‘de aarde is rond’. Ik zeg dan dat ik nog nooit met mijn eigen ogen de rondheid van de aarde heb kunnen vaststellen. Dat ik wel foto’s van anderen heb gezien vanuit de ruimte en dat dat er plausibel uitziet. Maar als ik in mijn huiselijke omgeving kijk, zie ik een platte aarde. En dat is wel fijn als ik met een waterpas iets recht wil ophangen. Meestal is dan een groot deel van de deelnemers al afgehaakt.

Het is mijn overtuiging dat we nooit kunnen bewijzen dat er een absolute werkelijkheid buiten ons is. Omdat we zo beperkt zijn in onze mogelijkheden om waar te nemen. Omdat ons brein 90% van de werkelijkheid invult in plaats van echt kijkt wat er te zien is. En omdat de realiteit zoveel complexer is dan wij kunnen bevroeden. Ik houd het graag bij ‘werkbare vereenvoudigingen’ in plaats van harde feiten.

Hoe is dat voor jou?